Sử dụng thuốc bôi, thuốc uống, tận dụng nguyên liệu tự nhiên, điều chỉnh chế độ ăn uống,… là một số cách trị mụn trứng cá ở tuổi dậy thì. Để lựa chọn được phương pháp điều trị phù hợp, bạn cần xác định nguyên nhân gây mụn, mức độ viêm và số lượng mụn trên da.

Nguyên nhân gây nổi mụn trứng cá ở tuổi dậy thì

Mụn trứng cá là vấn đề da liễu phổ biến có thể gặp ở mọi đối tượng. Mặc dù không ảnh hưởng đến sức khỏe nhưng các nốt mụn trên da tác động không nhỏ đến ngoại hình, yếu tố thẩm mỹ và tâm lý. Thống kê cho thấy, mụn trứng cá thường khởi phát ở độ tuổi dậy thì ( từ 11 – 17 tuổi) và có xu hướng giảm dần khi bước sang tuổi 30.

Theo các bác sĩ Da liễu, mụn trứng cá xuất hiện tuổi dậy thì do các nguyên nhân sau:

• Gia tăng hormone androgen: Hormone androgen có xu hướng tăng lên ở cả nữ giới và nam giới trong độ tuổi dậy thì. Chức năng của hormone này là tạo ra sự biệt hóa của tuyến tiền liệt, dương vật, bìu và là tiền chất của hormone estrogen (hormone chính ở nữ giới). Tuy nhiên sự gia tăng đột ngột của hormone này có thể khiến da bài tiết nhiều dầu thừa, gây bí tắc lỗ chân lông và hình thành mụn.
• Vệ sinh da mặt kém: Vệ sinh da mặt kém là điều kiện thuận lợi để dầu thừa tắc nghẽn trong lỗ chân lông, kích thích sự phát triển của vi khuẩn kỵ khí P. acnes. Ngoài ra, thói quen này còn khiến cổ nang lông bị sừng hóa khiến bã nhờn và tế bào chết không thể thoát ra bên ngoài.
• Một số nguyên nhân khác: Ngoài ra, mụn trứng cá xuất hiện ở tuổi dậy thì còn có thể khởi phát do một số nguyên nhân khác như dị ứng mỹ phẩm, thức khuya, chế độ ăn uống không phù hợp, rối loạn nội tiết tố, căng thẳng do áp lực từ việc học tập,…

Ở giai đoạn dậy thì, da mặt có độ nhạy cảm cao nên rất dễ để lại sẹo thâm, sẹo rỗ,… nếu không xử lý và điều trị mụn trứng cá đúng cách.

8 Cách trị mụn trứng cá tuổi dậy thì ở nam và nữ đơn giản

Điều trị mụn trứng cá tuổi dậy thì phụ thuộc vào mức độ tổn thương, số lượng nốt mụn và nguyên nhân cụ thể. Dưới đây là một số cách trị mụn trứng cá tuổi dậy thì giúp giảm mụn, ngăn ngừa sẹo thâm và nuôi dưỡng làn da, bao gồm:

1. Vệ sinh và chăm sóc da mặt đúng cách

Vệ sinh da mặt kém là điều kiện thuận lợi để vi khuẩn P. acnes phát triển, đồng thời khiến bụi bẩn, bã nhờn và mỹ phẩm ứ đọng trong lỗ chân lông. Ngoài ra, vệ sinh kém còn khiến da bị tổn thương, thâm sạm, suy giảm khả năng miễn dịch và dễ gặp phải các vấn đề da liễu khi có tác nhân kích thích.

Vì vậy để kiểm soát mụn trứng cá và nuôi dưỡng làn da khỏe mạnh, cần vệ sinh và chăm sóc da mặt đúng cách:

• Nên sử dụng nước tẩy trang khi dùng kem chống nắng hoặc trang điểm 1 lần/ ngày (nên dùng vào buổi tối).
• Vệ sinh da mặt 2 lần/ ngày (sáng – tối) với sữa rửa mặt có thành phần nhẹ dịu, độ pH cân bằng và không chứa xà phòng. Khi rửa mặt, nên massage nhẹ nhàng để loại bỏ bụi bẩn và bã nhờn – đặc biệt là ở những vị trí có hoạt động bài tiết dầu thừa mạnh như vùng má, mũi, trán và cằm.
• Sau khi vệ sinh da, nên sử dụng nước cân bằng (toner) để ổn định độ pH trên da và cấp ẩm nhằm duy trì làn da mềm mịn và hạn chế tình trạng khô căng sau khi rửa mặt.
• Sử dụng kem dưỡng 2 lần/ ngày nhằm duy trì độ ẩm, hạn chế hoạt động bài tiết dầu thừa quá mức và tái tạo màng lipid trên bề mặt da. Tuy nhiên khi bị mụn, bạn nên lựa chọn loại kem dưỡng có thành phần dưỡng ẩm vừa đủ, kết cấu mỏng và thấm nhanh để tránh gây bít tắc lỗ chân lông và kích thích mụn trứng cá viêm đỏ hơn.
• Nên thoa kem chống nắng trước khi di chuyển và hoạt độ ngoài trời từ 20 – 30 phút. Tia UV từ ánh nắng có thể kích thích da bài tiết dầu thừa và tăng sinh melanin gây tàn nhang, nám da và khiến da tối màu, thâm sạm. Bên cạnh đó nên sử dụng khẩu trang, nón và áo khoác để bảo vệ da trước tác hại của tia cực tím.
• Tránh trang điểm trong thời gian điều trị mụn trứng cá. Lớp trang điểm có thể khiến nang lông bị bít tắc, tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển và khiến mụn trứng cá chuyển biến nặng hơn.
• Từ bỏ thói quen sờ tay lên da mặt và nốt mụn. Đồng thời cần giặt khẩu trang thường xuyên để tránh gây kích ứng da và tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn sinh sôi.

Làm sạch và chăm sóc da đúng cách có thể giảm mức độ viêm đỏ của các nốt mụn cũ, giảm hình thành các nốt mụn mới và hạn chế nguy cơ để lại sẹo thâm, sẹo rỗ. Hơn nữa, biện pháp này còn tăng tốc độ tái tạo của da, nuôi dưỡng làn da khỏe mạnh và giúp rút ngắn thời gian điều trị.

2. Sử dụng thuốc bôi trị mụn trứng cá

Đối với các nốt mụn trứng cá viêm đỏ và gây đau nhiều, bạn có thể tìm gặp bác sĩ để được chỉ định một số loại thuốc bôi như:

• Thuốc bôi Axit salicylic: Axit salicylic có khả năng tẩy tế bào chết, làm thông thoáng nang lông và loại bỏ dầu thừa tích tụ sâu trong lỗ chân lông. Ngoài ra, loại thuốc này còn giúp kiểm soát hoạt động bài tiết dầu thừa, giảm viêm, sát trùng và làm khô cồi mụn. Bên cạnh đó, sử dụng thuốc bôi chứa Axit salicylic trong thời gian dài còn ngăn ngừa mụn tái phát và thu nhỏ lỗ chân lông.
• Thuốc bôi Acid azelaic: Acid azelaic là thành phần có nguồn gốc từ lúa mạch và lúa mì. Loại axit này vừa có khả năng ức chế vi khuẩn P. acnes, giảm sừng hóa cổ nang lông vừa giúp ức chế quá trình tổng hợp melanin và giảm thâm sẹo sau mụn. Vì vậy, bạn có thể sử dụng thuốc bôi chứa Acid azelaic để cải thiện mụn trứng ở tuổi dậy thì, giảm thâm sau mụn và nuôi dưỡng làn da trắng sáng.
• Thuốc bôi Benzoyl peroxide: Thuốc bôi chứa Benzoyl peroxide (2.5 – 10%) được sử dụng đối với các nốt mụn trứng cá lớn, viêm đỏ và có mủ trắng. Hoạt chất này có khả năng kìm hãm các vi khuẩn kỵ khí (như P. acnes), bạt sừng và làm thông thoáng nang lông. Tuy nhiên loại thuốc này chỉ được sử dụng tại vị trí nốt mụn và cần hạn chế tình trạng lạm dụng. Lạm dụng Benzoyl peroxide có thể khiến da thâm sạm và tăng tốc độ lão hóa.
• Thuốc kháng sinh dạng bôi: Trong trường hợp mụn trứng cá nổi nhiều và gây viêm đỏ nặng, bác sĩ có thể chỉ định một số loại thuốc kháng sinh dạng bôi như Clindamycin và Erythromycin. Nhóm thuốc này có khả năng ức chế vi khuẩn, từ đó giảm mức độ viêm và đau nhức ở các nốt mụn.
• Thuốc bôi chứa Retinoid: Retinoid là dẫn xuất của vitamin A có khả năng tái tạo tế bào và loại bỏ lớp sừng của da. Loại thuốc này có khả năng làm thông thoáng nang lông, đẩy cồi mụn và hạn chế tình trạng sẹo rỗ. Đối với các trường hợp mụn trứng cá nặng, bác sĩ thường chỉ định kết hợp với kháng sinh dạng bôi để gia tăng tác dụng.

Thuốc bôi trị mụn trứng cá ở tuổi dậy thì có thể được sử dụng ở dạng thuốc đặc hiệu hoặc được bổ sung với nồng độ thấp trong các sản phẩm kem dưỡng, toner, serum. Khi sử dụng các loại thuốc này, da mặt có thể mỏng và nhạy cảm hơn với ánh nắng. Do đó cần thoa kem chống nắng thường xuyên để hạn chế tình trạng kích ứng và thâm sạm da.

3. Dùng thuốc uống khi cần thiết

Đối với trường hợp mụn trứng cá tuổi dậy thì tái phát nhiều lần, số lượng mụn nhiều và viêm đỏ nặng, bác sĩ có thể yêu cầu sử dụng một số loại thuốc uống như:

• Thuốc nội tiết: Các loại thuốc nội tiết (Levonorgestrel, Ethinylestradiol) được sử dụng khi mụn trứng cá xảy ra do nội tiết tố bất ổn. Nhóm thuốc này có khả năng cân bằng các hormone trong cơ thể, từ đó giảm hoạt động bài tiết dầu thừa quá mức và làm giảm các nốt mụn trứng cá. Các loại thuốc nội tiết thường được sử dụng liên tục trong 3 – 6 tháng.
• Thuốc uống chứa dẫn xuất vitamin A: Viên uống chứa dẫn xuất vitamin A có khả năng ngăn chặn quá trình sừng hóa nang lông, giảm kích thước tuyến dầu và thúc đẩy tế bào mới sản sinh. Nhóm thuốc này có thể gây quái thai, khô da, viêm môi, khô miệng, rụng tóc, viêm kết mạc,… nên không được sử dụng cho phụ nữ mang thai và người đang có ý định mang thai.
• Thuốc kháng sinh: Thuốc kháng sinh đường uống được sử dụng khi mụn trứng cá xuất hiện ổ mủ lớn ở dưới bề mặt da, gây đau nhức và viêm đỏ nặng. Các loại thuốc kháng sinh dạng uống thường được dùng để điều trị mụn trứng cá tuổi dậy thì, bao gồm Clindamycin, Tetracycline và Minocycline.

Các loại thuốc uống trị mụn trứng cá ở tuổi dậy thì có thể gây ra nhiều tác dụng phụ. Do đó nhóm thuốc này chỉ được sử dụng trong trường hợp mụn trứng cá có mức độ nặng và đáp ứng kém với các loại thuốc dạng bôi.

4. Điều chỉnh chế độ ăn uống

Thực tế cho thấy, hầu hết người ở độ tuổi dậy thì đều có chế độ ăn uống không khoa học. Điều này ảnh hưởng không nhỏ đến hoạt động bài tiết bã nhờn của da và nồng độ nội tiết. Vì vậy để kiểm soát mụn trứng cá và các vấn đề da liễu khác, cần điều chỉnh một số thói quen ăn uống sau:

• Tránh sử dụng các loại thực phẩm chứa nhiều đường và sữa động vật. Nhóm thực phẩm này có thể làm tăng nồng độ insulin trong máu, từ đó kích thích bã nhờn bài tiết quá mức và gây viêm đỏ nang lông.
• Hạn chế dùng thức ăn nhanh, đồ ăn vặt, bánh kẹo, socola và các loại thực phẩm chế biến sẵn. Hầu hết các loại thực phẩm này đều chứa nhiều dầu mỡ, gia vị và chất bảo quản. Dung nạp quá nhiều các thành phần này khiến da đổ nhiều dầu, kích thích hiện tượng viêm đỏ và đau nhức ở mụn trứng cá.
• Cần uống nhiều nước, bổ sung rau xanh, củ và trái cây vào chế độ dinh dưỡng. Khoáng chất, nước và vitamin trong các nhóm thực phẩm này giúp dưỡng ẩm da, hạn chế hoạt động bài tiết bã nhờn và hỗ trợ giảm hiện tượng viêm đỏ ở nốt mụn.
• Tăng cường sử dụng các nhóm thực phẩm chứa kẽm như hàu, hạt bí, bí đỏ, gan cừu và lúa mì. Kẽm có khả năng giảm mụn trứng cá, ức chế vi khuẩn P. acnes và tăng cường sức đề kháng cho da.
• Nên ưu tiên dùng các loại thực phẩm chứa nhiều chất chống oxy hóa như trà xanh, rau củ và trái cây. Các chất chống oxy hóa có khả năng giảm viêm, tái tạo mô da hư tổn và hạn chế hiện tượng viêm đỏ ở nốt mụn.
• Có thể sử dụng các thực phẩm chứa nhiều probiotic (lợi khuẩn) như sữa chua, kim chi, súp miso,… Nghiên cứu cho thấy, lợi khuẩn trong nhóm thực phẩm này có thể giảm viêm và điều tiết hoạt động bài tiết dầu thừa.

Ngoài khả năng giảm mụn và điều hòa hoạt động sản xuất bã nhờn, chế độ ăn uống khoa học còn giúp nuôi dưỡng làn da khỏe mạnh, hạn chế bùng phát bệnh chàm và ngăn ngừa sẹo thâm sau mụn.

5. Giảm mụn trứng cá với chế độ sinh hoạt khoa học

Thói quen sinh hoạt thiếu khoa học cũng có thể là tác nhân gây mụn trứng cá ở tuổi dậy thì. Vì vậy bên cạnh sử dụng thuốc, chăm sóc và điều chỉnh chế độ ăn uống, bạn cần thay đổi một số thói quen sinh hoạt sau:

• Hạn chế thói quen thức khuya và ngủ không đủ giấc. Thời gian ngủ ít hơn 7 giờ đồng hồ có thể ảnh hưởng đến quá trình trao đổi chất của da khiến cơ quan này thâm sạm, giảm khả năng đề kháng và khiến nốt mụn chậm hồi phục.
• Không để da tiếp xúc với bụi bẩn, hóa chất và ánh nắng trong thời gian dài. Các tác nhân này có thể khiến hàng rào bảo vệ da bị phá vỡ, kích thích hại khuẩn phát triển và làm nghiêm trọng các nốt mụn trứng cá.
• Tuyệt đối không lạm dụng thuốc bôi chứa corticoid hoặc tự ý sử dụng các loại thuốc trị mụn không rõ nguồn gốc.
• Chỉ nên đeo khẩu trang khi cần thiết. Đeo khẩu trang quá thường xuyên có thể khiến da bị bí, tiết nhiều dầu và nổi nhiều mụn trứng cá.
• Tuyệt đối không hút thuốc lá và sử dụng chất kích thích.
• Nên dành 15 – 20 phút/ ngày để tập thể dục thể thao. Hoạt động thể chất giúp phát triển chiều cao trong giai đoạn dậy thì, điều hòa nội tiết tố và giải tỏa căng thẳng.
• Căng thẳng từ việc học tập cũng có thể khiến tình trạng mụn trứng cá trở nên nghiêm trọng hơn. Vì vậy bạn nên cân đối giờ giấc học tập, dành thời gian nghỉ ngơi và nghe nhạc để giảm mệt mỏi và giải tỏa các suy nghĩ tiêu cực.

Thực tế cho thấy, kết hợp giữa chế độ sinh hoạt khoa học, thói quen ăn uống lành mạnh và chăm sóc da đúng cách có thể kiểm soát mụn trứng cá tuổi dậy thì trong thời gian ngắn. Ngoài ra các biện pháp này còn hạn chế nguy cơ hình thành các nốt mụn mới và giảm mức độ tổn thương da sau khi điều trị mụn.

6. Lấy nhân mụn đúng cách

Khi nhân mụn được đẩy lên trên bề mặt da, bạn cần loại bỏ nhân để giúp nốt mụn phục hồi và liền da. Nếu không chủ động loại bỏ nhân mụn, lỗ chân lông có thể bị giãn nở và để lại sẹo lõm sau khi điều trị.

Hướng dẫn lấy nhân mụn ngay tại nhà đúng cách:

• Cần tẩy trang và rửa mặt trước khi lấy nhân mụn nhằm hạn chế tình trạng viêm nhiễm và kích ứng da.
• Sau đó nên xông da mặt với nước ấm để làm giãn nở lông chân lông, làm mềm da và giúp nhân mụn được đẩy lên dễ dàng hơn. Bạn cũng có thể thêm tinh dầu tràm trà, sả, gừng hoặc vỏ chanh vào nước ấm để làm sạch sâu nang lông và ức chế vi khuẩn.
• Sau khi xông mặt, nên khử trùng tay và dụng cụ nặn mụn với cồn y tế hoặc xà phòng diệt khuẩn. Sau đó đưa dụng cụ nặn mụn lên nốt mụn và ấn nhẹ để lấy nhân mụn.
• Cuối cùng, làm dịu nốt mụn với nước muối sinh lý, làm sạch da tay và dụng cụ nặn mụn với cồn y tế.

Lưu ý: Chỉ lấy nhân mụn khi các nốt mụn đã gom cồi và nổi trên bề mặt da. Nặn mụn không đúng thời điểm có thể khiến nốt mụn sưng tấy, viêm đỏ và để lại sẹo thâm. Ngoài ra khi nặn mụn, cần thao tác nhẹ nhàng để tránh chảy máu và xây xước da. Trong trường hợp nhân mụn ẩn sâu dưới da, bạn nên đến cơ sở y tế để được bác sĩ lấy nhân mụn chuẩn y khoa.

7. Sử dụng nguyên liệu tự nhiên trị mụn trứng cá

Đối với các nốt mụn trứng cá nhỏ, không đau và viêm nặng, bạn có thể tận dụng một số nguyên liệu tự nhiên để cải thiện.

Cách trị mụn trứng tuổi dậy thì bằng nguyên liệu tự nhiên:

• Tinh dầu tràm trà: Tinh dầu tràm trà có khả năng sát khuẩn và giảm viêm mạnh. Chấm 1 ít tinh dầu lên nốt mụn giúp giảm sưng đau, viêm đỏ và hỗ trợ gom cồi mụn. Ngoài ra, bạn cũng có thể thêm tinh dầu tràm vào nước ấm dùng để xông mặt giúp làm sạch sâu, ức chế vi khuẩn có hại và se khít lỗ chân lông.
• Gel nha đam: Gel nha đam có tác dụng làm mát, chống viêm và làm dịu da. Ngoài ra, nguyên liệu này có giúp kháng khuẩn và thúc đẩy tái tạo các mô da hư tổn. Đối với gel nha đam, bạn có thể thoa lên các nốt mụn hoặc thoa lên toàn bộ khuôn mặt và rửa sạch sau 10 – 15 phút. Bên cạnh khả năng giảm mụn, mẹo chữa này còn giúp nuôi dưỡng làn da ẩm mượt và mịn màng.
• Sử dụng mật ong: Dùng mật ong trị mụn trứng cá tuổi dậy thì là mẹo chữa đơn giản và dễ thực hiện. Mật ong có khả năng kháng viêm, ức chế sự phát triển quá mức của vi khuẩn P. acnes và một số nấm men trên da mặt. Ngoài ra, nguyên liệu này còn giúp dưỡng ẩm, tái tạo và phục hồi hàng rào bảo vệ da. Để giảm mụn trứng cá, bạn có thể thoa trực tiếp mật ong lên toàn bộ da mặt hoặc kết hợp với sữa chua/ dưa leo/ yến mạch để gia tăng tác dụng.

Ngoài các nguyên liệu trên, bạn cũng có thể sử dụng một số nguyên liệu tự nhiên khác như tỏi, dưa leo, yến mạch, chuối, quả bơ, nước cốt chanh và lòng đỏ trứng cá để nuôi dưỡng làn da và giảm mụn. Các mẹo chữa từ thiên nhiên thường có hiệu quả chậm. Vì vậy nếu mụn trứng cá gây viêm đỏ nhiều, bạn nên kết hợp với sử dụng thuốc và chăm sóc đúng cách để giảm mụn và ngăn ngừa sẹo thâm.

8. Sử dụng kem đặc trị mụn Trần Kim Huyền

Đặc trị mụn cám, mụn trứng cá, mụn mủ, mụn đầu đen, mụn bọc, mụn tuổi dậy thì hiệu quả sau 2 tuần, chiết xuất từ thảo mộc thiên nhiên rất an toàn và hiệu quả! Nếu bạn không có thời gian để thực hiện các phương pháp trên thì Kem trị mụn TKH là lựa chọn tuyệt vời nhất.

Hãy gọi vào hotline 0911008335 để được tư vấn Miễn Phí

Bài viết đã tổng hợp 8 cách trị mụn trứng cá tuổi dậy thì giúp giảm mụn nhanh chóng, ngừa thâm và nuôi dưỡng làn da khỏe mạnh. Tuy nhiên bạn nên tìm gặp bác sĩ để thăm khám cụ thể nhằm xác định mức độ mụn và áp dụng biện pháp điều trị phù hợp nhất.